چکیده
هدف از تحقیق حاضرمقایسه ضات زناشویی دربین زنان مطلقه و زنان متاهل شهربويین زهرا است که جامعه آماری زنان بویین زهرا است که کل آمار بدست آماده از زنان 35-30 – 1350 نفر است که 130 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است . ابزار پژوهش پرسش نامه رضایت زناشویی می باشد که اقتباس از پرسش نامه دلاور است . که نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین زنان مطلقه و خانواده کم درآمد و همن طور و همکین طور زوجین فامیلی از لحاظ رضایت مندی زناشویی با زنان متاهل و خانواده بادرآمد بالا زوجین غریبه تفاوت معنی داری وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 05/0 ≤ P است .
بیان مساله
ازدواج یک نهاد جهانی است که روابط جنسی انسان را تامین می کند و شناخت اجتماعی به فرزندان می دهد که از آن ناشی شده اند . نهاد ازدواج نیازهای روحی ،زیست شناختی و روان شناسی زوجین را رضامی کند .اکثرادیان ازدواج را به مثابه ی یک واقعه ی مقدس بین زن و مرد به منظور روابط زناشویی سالم و اشاعه اندیشه های دینی ، تلقی می کنند که همین موضوع باعث ایجاد رضایت زناشویی در بین زنان و مردان خواهد بود که ممکن است با هر تلنقری از بین برود که باید از این معزل تا حد امکان جلوگیری به عمل آید . در سال اول ازدواج سالهای دشوار سازگاری زوجین با یکدیگر ، اعضای خانواده و دوستان به شمار می رود که می تواند سالهای طولانی باشد و اغلب هم چنین است . به نظر روانشناسان در ایجاد رضایت از زندگی زناشویی عواملی مانند سازگاری با شریک زندگی ، سازگاری جنسی ، و سازگاری اقتصادی جزء عوامل اصلی زندگی است که شرح آنها هم بوده است . و عدم توجه به این مسائل باعث جدایی و طلاق در بین زوجین خواهد شد که روابط بین فردی همانگونه که در شغل و دوستی نقش مهمی را بازی می کند در ازدواج و رضایت زناشویی نیز بسیار شایان توجه می باشد کار مشکلتر جلوه می کند ( کرباسی – 1379 ) .
فهرست مطالب
چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق
بیان مساله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف تحقیق
سوال پژوهش
فرضيه هاي تحقيق
متغیرهای تحقیق
تعاریف عملیاتی واژه ها و مفاهیم
زنان متاهل
زنان مطلقه
فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق
تعریف ازدواج
اهمیت ازدواج
مشکلات ازدواج
سازگاری در ازدواج
عوامل موثر در سازگاری ازدواج
حوزه های سازگاری در ازدواج
واژه خانواده
تعريف خانواده
چرخه ي دوره ي زندگي خانوادگي
ترك خانواده
خشونت زناشويي
سبك هاي زندگي : سوال چند انتخابي
زندگي مشترك : جنبه هاي مثبت و منفي
جنبه هاي مثبت زندگي مشترك : صميميت و مشاركت
جنبه هاي منفي زندگي مشترك : اختلاف به خاطر هيچ وپوچ
تنها زندگي كردن : واقعيتهاي مختلف
جنبه هاي مثبت زندگي مجردي : آزادي و استقلال
جنبههاي منفي زندگي مجردي : تنهايي و عدم تداوم
روابط زن و شوهر : روشن نگه داشتن چراغ
بافتهاي زندگي مشترك : واقعيتهاي مختلف
ازدواج
ازدواج در امريكاي شمالي
ازدواج مدني
زندگي مشترك آزاد
زوج بودن اما جدا زندگي كردن
خانواده درماني راهبردي
خانواده سالم و درمان راهبردي
خانواده هاي مشكل ساز و درمان راهبردي
خانواده هاي سالم و ناسالم و خانواده درماني ساختاري
تفاوت هاي بين روابط آشفته و غير آشفته خانوادگي
تحقيقات خارج از كشور
تحقيقات انجام شده در داخل كشور
ساخت خانواده
انتخاب همسر
طلاق
دلایل طلاق
دگرگونی در ساخت خانواده
مراحل زندگی از نظر لوینسون
جدول مراحل رشد روانی – اجتماعی بزرگسالان
سازگاری با زندگی از نظر ویلانت
نقطه ضعف های نظریه لوینسون و ویلانت
زمان بندی اجتماعی
روابط صمیمی
عشق رمانتیک
همسرگزینی
فرهنگ و تجربه ی عشق
روابط دوستی
روابط دوستی همجنس
رابطه دوستی با جنس مخالف
خواهر – برادرها به عنوان دوستان
تنهایی
چرخه ی زندگی خانوادگی
ترک خانه ی پدری
تشکیل زندگی زناشویی
نقش های زناشویی
رضایت زناشویی
انتظارها و افسانه های زناشویی
پدر ــ مادری
تنوع سبک های زندگی بزرگسالان
طلاق و ازدواج مجدد
فصل سوم : روش تحقيق
طرح تحقيق
جامعه تحقيق
حجم نمونه تحقيق
روش نمونه گيري تحقيق
ابزارها ي پژوهش
نحوه اجرايي
روايي آزمون رضايت از زندگي زناشويي
تحليل آماري داده ها
فصل چهارم : تجزيه و تحليل داده ها
مقدمه
فرمول آزمون t
جدول 1-4 نمرات آزمودنيها از پرسش نامه رضايت مندي از زندگي در دو گروه زنان متاهل و مطلقه
جدول 4-2 : مقايسه رضايت مندي از زندگي زناشويي – زنان متاهل و مطلقه
جدول 4-3 : مقايسه رضايت زناشويي در بين خانواده هاي پردرآمد و كم درآمد
جدول 4-4 : مقايسه رضايت زناشويي در بين خانواده هاي با زوجين فاميلي و غريبه
فصل پنجم : بحث و نتيجه گيري
بحث و نتيجه گيري
محدوديت ها
پيشنهادات
منابع و ماخذ
پرسشنامه رضايتمندي از زندگي زناشويي
منابع و ماخذ
الهي نژاد ، مسعود. (1379) . خانواده و اصول رفتاري درآن . انتشارات نور ، تهران .
بهبهاني، الهه . (1378). زندگي و تاثير متقابل زن و شوهر . انتشارات ني ، تهران.
بياني ، احمد.(1379 ). روش تحقيق در علوم انساني . انتشارات آرش ، تهران.
شريفي،پاشا. (1380) . سلامت رواني خانواده. انتشارات ارجمند، تهران .
دلاور ، علي . (1383 ) . روش تحقيق در علوم تربيتي. انتشارات رشد ، تهران .
كهوري نژاد ، عليرضا . ( 1378 ) .خانواده و خانواده درماني . انتشارات ني ، تهران .
كار ، آلن . ( 1380 ) . خانواده درماني و تحليل روابط و تعارضات همسران. تاليف
چکیده
هدف از تحقیق حاضرمقایسه ضات زناشویی دربین زنان مطلقه و زنان متاهل شهربويین زهرا است که جامعه آماری زنان بویین زهرا است که کل آمار بدست آماده از زنان 35-30 – 1350 نفر است که 130 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است . ابزار پژوهش پرسش نامه رضایت زناشویی می باشد که اقتباس از پرسش نامه دلاور است . که نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین زنان مطلقه و خانواده کم درآمد و همن طور و همکین طور زوجین فامیلی از لحاظ رضایت مندی زناشویی با زنان متاهل و خانواده بادرآمد بالا زوجین غریبه تفاوت معنی داری وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 05/0 ≤ P است .
بیان مساله
ازدواج یک نهاد جهانی است که روابط جنسی انسان را تامین می کند و شناخت اجتماعی به فرزندان می دهد که از آن ناشی شده اند . نهاد ازدواج نیازهای روحی ،زیست شناختی و روان شناسی زوجین را رضامی کند .اکثرادیان ازدواج را به مثابه ی یک واقعه ی مقدس بین زن و مرد به منظور روابط زناشویی سالم و اشاعه اندیشه های دینی ، تلقی می کنند که همین موضوع باعث ایجاد رضایت زناشویی در بین زنان و مردان خواهد بود که ممکن است با هر تلنقری از بین برود که باید از این معزل تا حد امکان جلوگیری به عمل آید . در سال اول ازدواج سالهای دشوار سازگاری زوجین با یکدیگر ، اعضای خانواده و دوستان به شمار می رود که می تواند سالهای طولانی باشد و اغلب هم چنین است . به نظر روانشناسان در ایجاد رضایت از زندگی زناشویی عواملی مانند سازگاری با شریک زندگی ، سازگاری جنسی ، و سازگاری اقتصادی جزء عوامل اصلی زندگی است که شرح آنها هم بوده است . و عدم توجه به این مسائل باعث جدایی و طلاق در بین زوجین خواهد شد که روابط بین فردی همانگونه که در شغل و دوستی نقش مهمی را بازی می کند در ازدواج و رضایت زناشویی نیز بسیار شایان توجه می باشد کار مشکلتر جلوه می کند ( کرباسی – 1379 ) .
فهرست مطالب
چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق
بیان مساله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف تحقیق
سوال پژوهش
فرضيه هاي تحقيق
متغیرهای تحقیق
تعاریف عملیاتی واژه ها و مفاهیم
زنان متاهل
زنان مطلقه
فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق
تعریف ازدواج
اهمیت ازدواج
مشکلات ازدواج
سازگاری در ازدواج
عوامل موثر در سازگاری ازدواج
حوزه های سازگاری در ازدواج
واژه خانواده
تعريف خانواده
چرخه ي دوره ي زندگي خانوادگي
ترك خانواده
خشونت زناشويي
سبك هاي زندگي : سوال چند انتخابي
زندگي مشترك : جنبه هاي مثبت و منفي
جنبه هاي مثبت زندگي مشترك : صميميت و مشاركت
جنبه هاي منفي زندگي مشترك : اختلاف به خاطر هيچ وپوچ
تنها زندگي كردن : واقعيتهاي مختلف
جنبه هاي مثبت زندگي مجردي : آزادي و استقلال
جنبههاي منفي زندگي مجردي : تنهايي و عدم تداوم
روابط زن و شوهر : روشن نگه داشتن چراغ
بافتهاي زندگي مشترك : واقعيتهاي مختلف
ازدواج
ازدواج در امريكاي شمالي
ازدواج مدني
زندگي مشترك آزاد
زوج بودن اما جدا زندگي كردن
خانواده درماني راهبردي
خانواده سالم و درمان راهبردي
خانواده هاي مشكل ساز و درمان راهبردي
خانواده هاي سالم و ناسالم و خانواده درماني ساختاري
تفاوت هاي بين روابط آشفته و غير آشفته خانوادگي
تحقيقات خارج از كشور
تحقيقات انجام شده در داخل كشور
ساخت خانواده
انتخاب همسر
طلاق
دلایل طلاق
دگرگونی در ساخت خانواده
مراحل زندگی از نظر لوینسون
جدول مراحل رشد روانی – اجتماعی بزرگسالان
سازگاری با زندگی از نظر ویلانت
نقطه ضعف های نظریه لوینسون و ویلانت
زمان بندی اجتماعی
روابط صمیمی
عشق رمانتیک
همسرگزینی
فرهنگ و تجربه ی عشق
روابط دوستی
روابط دوستی همجنس
رابطه دوستی با جنس مخالف
خواهر – برادرها به عنوان دوستان
تنهایی
چرخه ی زندگی خانوادگی
ترک خانه ی پدری
تشکیل زندگی زناشویی
نقش های زناشویی
رضایت زناشویی
انتظارها و افسانه های زناشویی
پدر ــ مادری
تنوع سبک های زندگی بزرگسالان
طلاق و ازدواج مجدد
فصل سوم : روش تحقيق
طرح تحقيق
جامعه تحقيق
حجم نمونه تحقيق
روش نمونه گيري تحقيق
ابزارها ي پژوهش
نحوه اجرايي
روايي آزمون رضايت از زندگي زناشويي
تحليل آماري داده ها
فصل چهارم : تجزيه و تحليل داده ها
مقدمه
فرمول آزمون t
جدول 1-4 نمرات آزمودنيها از پرسش نامه رضايت مندي از زندگي در دو گروه زنان متاهل و مطلقه
جدول 4-2 : مقايسه رضايت مندي از زندگي زناشويي – زنان متاهل و مطلقه
جدول 4-3 : مقايسه رضايت زناشويي در بين خانواده هاي پردرآمد و كم درآمد
جدول 4-4 : مقايسه رضايت زناشويي در بين خانواده هاي با زوجين فاميلي و غريبه
فصل پنجم : بحث و نتيجه گيري
بحث و نتيجه گيري
محدوديت ها
پيشنهادات
منابع و ماخذ
پرسشنامه رضايتمندي از زندگي زناشويي
منابع و ماخذ
الهي نژاد ، مسعود. (1379) . خانواده و اصول رفتاري درآن . انتشارات نور ، تهران .
بهبهاني، الهه . (1378). زندگي و تاثير متقابل زن و شوهر . انتشارات ني ، تهران.
بياني ، احمد.(1379 ). روش تحقيق در علوم انساني . انتشارات آرش ، تهران.
شريفي،پاشا. (1380) . سلامت رواني خانواده. انتشارات ارجمند، تهران .
دلاور ، علي . (1383 ) . روش تحقيق در علوم تربيتي. انتشارات رشد ، تهران .
كهوري نژاد ، عليرضا . ( 1378 ) .خانواده و خانواده درماني . انتشارات ني ، تهران .
كار ، آلن . ( 1380 ) . خانواده درماني و تحليل روابط و تعارضات همسران. تاليف
مقدمه
ازدواج و تشكيل خانواده يكي از مسائل مهمي است كه در زندگي انسانها آثار فراواني از نظر رشد و ارتقا شخصيت و نيل به كمالات اخلاقي و انساني و همچنين حفظ بهداشت رواني و افزايش كارائي مي تواند داشته باشد . اثرات مطلوب ازدواج منوط به شرايطي است كه منجر به رضامندي از زندگي زناشويي و نهايتااز زندگي مي شود . شروع و آغاز بودن آدمي روي كره خاكي همراه خانواده بوده است . هر كدام از اديان الهي صرفنظر از نوع بينش آنها به حهان بدون شك با خانواده همراه بوده است . خانوادخ كانوني است كه در تامين ارزشهاي اجتماعي چون قدرت ، ثروت ، تقوي و احترام و … براي افراد مؤثر بوده و بهترين وسيله گسترش محبت در ميان افراد حامعه است .
خانواده نهادي است كه در طي تاريخ و در هر جامعه شكل يا ساخت و كاركرد و كنش معين داشته و اولين و مهمترين كنش آن تامين نيازهاي عاطفي اعضاء و ترويج و اشاعه اين نيازها از راه ايجاد روابط محبت آميز و دوستيهاي ژرف در ميان افراد جامعه است.
اهميت پژوهش
پيش از هر چيز بايد براي سلامت خانواده تلاش كرد چرا كه اگر خانواده سالم باشد افراد سالم تحويل اجتماع ميدهد و اگر خانواده آشفته و ناسالم باشد ، به افزايش جنايات ، بيماريهاي رواني ، الكلسيم ، اعتياد به مواد مخدر ، فقر اقتصادي و فرهنگي ، جوانان از خود بيگانه و بسياري ناراحتي هاي اجتماعي ديگر كمك مي نمايد. همه ما بايد سعي خود را در بهبود و پيشرفت خانواده به كار ببريم تا ميزان رضايت مندي زناشويي نيز بالا رفته و مشكلات اجتماعي بهبود يابد.
يكي از مسائل عمده حاضر افزايش سرسام آور طلاق مي باشد. بيش از %60 پيوندهاي زناشويي در آمريكا به شكست مي انجامد . در هر سال حدود 1 ميليون زن و شوهر از هم جدا شده و متوسط طول ازدواج و زندگي زناشويي در آمريكا 4/9 سال است .
فهرست مطالب
عنوان
مقدمه…………………………………………………………………………………………………… ۴
موضوع پژوهش……………………………………………………………………………………… ۶
اهمیت پژوهش………………………………………………………………………………………. ۶
اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………. ۷
فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………….. ۸
فرض تحقیق …………………………………………………………………………………………. ۸
تعریف اصطلاحات و مفاهیم …………………………………………………………………….. ۸
مقدمه …………………………………………………………………………………………………. ۱۱
رضایت مندی زناشویی…………………………………………………………………………….. ۱۳
رضایت مندی زناشویی و خانواده………………………………………………………………… ۱۶
سن ازدواج……………………………………………………………………………………………. ۱۷
همسر یابی…………………………………………………………………………………………….. ۱۸
هدف اصلی ازدواج…………………………………………………………………………………. ۲۲
ازدواج و رضامندی زناشویی………………………………………………………………………. ۲۵
مقاصد ازدواج و تاثیر بر رضایت مندی………………………………………………………….. ۲۷
ازدواج به عنوان پدیده ای اجتماعی : …………………………………………………………… ۲۹
آثار و نتایج ازدواج و رضامندی زناشویی در اسلام…………………………………………… ۲۹
عوامل مؤثر بر رضامندی و تحکیم روابط زناشویی……………………………………………. ۳۰
عوامل مؤثر در تحکیم روابط زناشویی : ……………………………………………………….. ۳۵
ازدواج از لحاظ اجتماعی : ……………………………………………………………………….. ۳۷
اشتغال زنان : ………………………………………………………………………………………… ۴۰
یک مشکل در رابطه با شاغل بودن زنان : ……………………………………………………… ۴۰
درگیریها در حیات زناشوئی : …………………………………………………………………… ۴۴
- ناآگاهی از عادات و رسوم اخلاقی و رفتار یکدیگر………………………………………… ۴۵
عوامل موثر در گسیختن رابطه زناشویی : ……………………………………………………… ۴۷
تحقیقات انجام شده در داخل کشور : …………………………………………………………. ۴۸
تحقیقات انجام شده در خارج…………………………………………………………………….. ۵۰
نمونه و جامعه تحقیق……………………………………………………………………………….. ۵۱
روش نمونه گیری : ………………………………………………………………………………… ۵۱
حجم نمونه : ………………………………………………………………………………………… ۵۲
ویژگی های نمونه : ………………………………………………………………………………… ۵۲
ابزار سنجش : ………………………………………………………………………………………. ۵۲
روش جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………… ۵۷
جدول………………………………………………………………………………………………….. ۵۸
تجزیه وتحلیل………………………………………………………………………………………… ۵۸
خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………………….. ۶۰
بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………. ۶۱
محدودیت ها و مشکلات پژوهش………………………………………………………………… ۶۳
پیشنهادات…………………………………………………………………………………………….. ۶۴
در سطح علمی……………………………………………………………………………………….. ۶۶
مقدمه
ازدواج و تشكيل خانواده يكي از مسائل مهمي است كه در زندگي انسانها آثار فراواني از نظر رشد و ارتقا شخصيت و نيل به كمالات اخلاقي و انساني و همچنين حفظ بهداشت رواني و افزايش كارائي مي تواند داشته باشد . اثرات مطلوب ازدواج منوط به شرايطي است كه منجر به رضامندي از زندگي زناشويي و نهايتااز زندگي مي شود . شروع و آغاز بودن آدمي روي كره خاكي همراه خانواده بوده است . هر كدام از اديان الهي صرفنظر از نوع بينش آنها به حهان بدون شك با خانواده همراه بوده است . خانوادخ كانوني است كه در تامين ارزشهاي اجتماعي چون قدرت ، ثروت ، تقوي و احترام و … براي افراد مؤثر بوده و بهترين وسيله گسترش محبت در ميان افراد حامعه است .
خانواده نهادي است كه در طي تاريخ و در هر جامعه شكل يا ساخت و كاركرد و كنش معين داشته و اولين و مهمترين كنش آن تامين نيازهاي عاطفي اعضاء و ترويج و اشاعه اين نيازها از راه ايجاد روابط محبت آميز و دوستيهاي ژرف در ميان افراد جامعه است.
اهميت پژوهش
پيش از هر چيز بايد براي سلامت خانواده تلاش كرد چرا كه اگر خانواده سالم باشد افراد سالم تحويل اجتماع ميدهد و اگر خانواده آشفته و ناسالم باشد ، به افزايش جنايات ، بيماريهاي رواني ، الكلسيم ، اعتياد به مواد مخدر ، فقر اقتصادي و فرهنگي ، جوانان از خود بيگانه و بسياري ناراحتي هاي اجتماعي ديگر كمك مي نمايد. همه ما بايد سعي خود را در بهبود و پيشرفت خانواده به كار ببريم تا ميزان رضايت مندي زناشويي نيز بالا رفته و مشكلات اجتماعي بهبود يابد.
يكي از مسائل عمده حاضر افزايش سرسام آور طلاق مي باشد. بيش از %60 پيوندهاي زناشويي در آمريكا به شكست مي انجامد . در هر سال حدود 1 ميليون زن و شوهر از هم جدا شده و متوسط طول ازدواج و زندگي زناشويي در آمريكا 4/9 سال است .
فهرست مطالب
عنوان style="text-decoration: underline;">صفحه
مقدمه…………………………………………………………………………………………………… ۴
موضوع پژوهش……………………………………………………………………………………… ۶
اهمیت پژوهش………………………………………………………………………………………. ۶
اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………. ۷
فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………….. ۸
فرض تحقیق …………………………………………………………………………………………. ۸
تعریف اصطلاحات و مفاهیم …………………………………………………………………….. ۸
مقدمه …………………………………………………………………………………………………. ۱۱
رضایت مندی زناشویی…………………………………………………………………………….. ۱۳
رضایت مندی زناشویی و خانواده………………………………………………………………… ۱۶
سن ازدواج……………………………………………………………………………………………. ۱۷
همسر یابی…………………………………………………………………………………………….. ۱۸
هدف اصلی ازدواج…………………………………………………………………………………. ۲۲
ازدواج و رضامندی زناشویی………………………………………………………………………. ۲۵
مقاصد ازدواج و تاثیر بر رضایت مندی………………………………………………………….. ۲۷
ازدواج به عنوان پدیده ای اجتماعی : …………………………………………………………… ۲۹
آثار و نتایج ازدواج و رضامندی زناشویی در اسلام…………………………………………… ۲۹
عوامل مؤثر بر رضامندی و تحکیم روابط زناشویی……………………………………………. ۳۰
عوامل مؤثر در تحکیم روابط زناشویی : ……………………………………………………….. ۳۵
ازدواج از لحاظ اجتماعی : ……………………………………………………………………….. ۳۷
اشتغال زنان : ………………………………………………………………………………………… ۴۰
یک مشکل در رابطه با شاغل بودن زنان : ……………………………………………………… ۴۰
درگیریها در حیات زناشوئی : …………………………………………………………………… ۴۴
- ناآگاهی از عادات و رسوم اخلاقی و رفتار یکدیگر………………………………………… ۴۵
عوامل موثر در گسیختن رابطه زناشویی : ……………………………………………………… ۴۷
تحقیقات انجام شده در داخل کشور : …………………………………………………………. ۴۸
تحقیقات انجام شده در خارج…………………………………………………………………….. ۵۰
نمونه و جامعه تحقیق……………………………………………………………………………….. ۵۱
روش نمونه گیری : ………………………………………………………………………………… ۵۱
حجم نمونه : ………………………………………………………………………………………… ۵۲
ویژگی های نمونه : ………………………………………………………………………………… ۵۲
ابزار سنجش : ………………………………………………………………………………………. ۵۲
روش جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………… ۵۷
جدول………………………………………………………………………………………………….. ۵۸
تجزیه وتحلیل………………………………………………………………………………………… ۵۸
خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………………….. ۶۰
بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………. ۶۱
محدودیت ها و مشکلات پژوهش………………………………………………………………… ۶۳
پیشنهادات…………………………………………………………………………………………….. ۶۴
در سطح علمی……………………………………………………………………………………….. ۶۶
1-1. مقدمه
خانواده، واحدیاجتماعی و نظامی سازمان یافته است که در بقا و رشد نوع بشر نقش بسیار با اهمیتی را داراست و بنیادیترین نهاد جامعه محسوب میشود. خانوادههای با کارکرد سالم، بهسالم سازی فضای جامعه یاری رسانده و زمینه رشد و شکوفایی اعضای خود را فراهم میکنند. خانواده بستر رشد و رفاه جسمی و روانی اجتماعی کودک و عامل تحقق و تعادل فیزیکی، روانی و اجتماعی انسانهاست. یکی از مهمترین عوامل پیش بینی کننده بهداشت روانی افراد متاهل، روابط با همسر است (لاسول و لاسول، 1991). روابط با همسر عنصر اصلی زندگی عاطفی و اجتماعی فرد است و نداشتن رضایت زناشویی به توانایی زوجین برای برقراری روابط توام با خوشنودی بافرزندان وهمچنین سایر افرادخانواده آسیب میرساند. روابطمطلوب توامبا رضایت در درون خانواده به سازگاری موثرتر افراد در موقعیتهای گوناگون یاری میرساند واز طرف دیگر تعارضات زناشویی،زمینه آسیبهای روانی را فراهم میکند. زندگی مشترک در طبیعت ذاتی خود موجب تعارضات و چالشهایی در روابط میان زوجین میشود (وینچ و همکاران، 1974).
رویکردهای گوناگون زوج درمانی با هدف کاهش تعارضات و آشفتگیهای ارتباطی میان زوجین به وجود آمده است (میستی، 2004). مشاوره زوجین براساس این فرضیه است که مشکلات افراد در زمینه روابط زناشویی از طریق مشاوره بهتر بر طرف میگردد. مروری بر ادبیات تحقیقاتی در این زمینه که از اولین سالهای 1996 انجام شده کارایی خانواده و زوج درمانی را در درمان زوجهای ناسازگار مورد تاکید قرار میدهد. (روزن- گاردن و همکاران، 2004).
هدف زوج درمانی کمک به زوجین برای سازگاری مناسبتر با مشکلات جاری و یادگیری روشهای موثرارتباط است (میستی، 2004). اما علی رغم این هدف، بسیاری از درمانهای موجود در این زمینه مورد انتقاد قرار گرفتهاند. به عنوان مثال، یکی از مقولههای مهم در زوج درمانی توجه به روابط بین فردی افراد است. این مقوله در بسیاری از درمانها مورد عنایت قرار گرفته، اما نه به عنوان یک عنصر فعال. برای نمونه، در رویکرد شناختی- رفتاری، مشکلات مربوط به روابط بین فردی افراد، که ممکن است در روابط اولیه آنان با افراد مهم زندگی خود در دوران کودکی ریشه داشته باشد، به عنوان موانعی در نظر گرفته میشود که برای دستیابی به تبعیت فرد از راهبردهای درمانی باید بر آنها غلبه کرد. اما این فرض وجود دارد که بسیاری از افراد روابط بین فردی ناکارآمدی دارند که ریشه این روابط به اوایل زندگی و دوران کودکی آنان برمیگردد و از آنجایی که این مشکلات بین فردی هسته اصلی مسائل آنان را تشکیل میدهد، بنابراین این مقوله یکی از بهترین حوزهها برای سنجش و درماناین گروه از افراد به شمار میآید و با تمام اهمیتی که دارد در درمان شناختی- رفتاری کلاسیک نادیده گرفته شده است (یانگ،ویشار و کلوسکو ؛ ترجمه حمید پور و اندوز، 1386).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:
1-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………
1-2. بیان مساله …………………………………………………………………………………………..
1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق ………………………………………………………………………
1-4. اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………….
1-5. فرضیههای تحقیق ………………………………………………………………………………..
1-6. متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………..
1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی واژگان اختصاصی………………………………………….
فصل دوم:
2-1. خانواده ……………………………………………………………………………………………….
2-2. ازدواج ………………………………………………………………………………………………..
2-3. رضایت زناشویی …………………………………………………………………………………
2-4. عوامل موثر بر رضایت زناشویی …………………………………………………………..
2-4-1. سن ازدواج و رضایتمندی زناشویی …………………………………………………
2-4-2. جنس و تفاوتهای جنسیتی در رضایت زناشویی …………………………………..
2-4-3. مهارتهای ارتباطی و رضایت زناشویی ……………………………………………..
2-4-4. تفکر و شناخت در رضایت زناشویی ………………………………………………….
2-4-5. سوابق تربیتی و خانوادگی و رضایت زناشویی ……………………………………
2-4-6. خانواده اصلی و نقش شناختها، اندیشه و باورهای زیر بنایی در رضایت زناشویی
2-5. طرحواره …………………………………………………………………………………………….
2-5-1. طرحوارهها و افکار خودکار ………………………………………………………………
2-5-2. طرحوارهها و اسنادها ………………………………………………………………………
2-5-3. طرحوارهها و انتظارات ……………………………………………………………………..
2-5-4. طرحوارهها و فرضیات ……………………………………………………………………..
2-5-5. طرحوارهها و استانداردها …………………………………………………………………
2-5-6. نقش طرحوارهها در روابط خانوادگی ………………………………………………..
2-5-6- الف). شکل گیری طرحوارههای خانوادگی ………………………………………….
2-5-7. طرحوارههای ناکارآمد ……………………………………………………………………..
2-5-8. منشاء طرحوارههای ناکارآمد اولیه …………………………………………………….
2-5-9. انواع طرحوارههای ناکارآمد اولیه ………………………………………………………
2-5-9- الف). حوزه اول: بریدگی و طرد ………………………………………………………..
2-5-9- ب). حوزه دوم: خود گردانی و عملکرد مختل ……………………………………..
2-5-9- ج). حوزه سوم: محدودیتهای مختل …………………………………………………
2-5-9- د). حوزه چهارم: معطوف به دیگری بودن
2-5-9- ر). حوزه پنجم: گوش به زنگی بیش از حد و باز داری ………………………..
2-5-10. خصوصیات طرحوارههای ناکارآمد اولیه ………………………………………….
2-5-11. سبکهای مقابلهای ناکارآمد …………………………………………………………….
2-5-12. طرحواره درمانی ……………………………………………………………………………
2-5-12- الف). شناسایی و ارزیابی طرحوارههای ناکارآمد اولیه……………………….
2-5-12- ب). تغییر، اصلاح و بازسازی طرحوارههای ناکارآمد اولیه…………………
2-5-13. بازسازی طرحوارههای حاصل از خانواده اصلی در رویکرد طرحواره- محور
2-5-13- الف). راهبردهای تجربی (هیجانی)……………………………………………………
2-5-13- ب). راهبردهای شناختی …………………………………………………………………
2-5-13- ج). تکنیکهای بین فردی ………………………………………………………………..
2-5-13- د). الگو شکنی رفتاری ……………………………………………………………………
2-6. حمایت پژوهشی از اثر بخشی رویکرد طرحواره- محور……………………………
فصل سوم:
3-1. روش پژوهش………………………………………………………………………………………
3-2. جامعه آماری، نمونه پژوهش و روش نمونه گیری……………………………………
3-3. روش جمع آوری دادهها………………………………………………………………………..
3-4. ابزار پژوهش و اعتبار و پایایی آزمونها ………………………………………………….
3-4-1. فرم مشخصات دموگرافیک، نمونه مورد پژوهش………………………………….
3-4-2. پرسشنامه DASS……………………………………………………………………………..
3-4-3. پرسشنامه فرم کوتاه طرحواره یانگ (YSQ)…………………………………………
3-4-4. پرسشنامه رضایت زناشویی امزیچ……………………………………………………..
1-1. مقدمه
خانواده، واحدیاجتماعی و نظامی سازمان یافته است که در بقا و رشد نوع بشر نقش بسیار با اهمیتی را داراست و بنیادیترین نهاد جامعه محسوب میشود. خانوادههای با کارکرد سالم، بهسالم سازی فضای جامعه یاری رسانده و زمینه رشد و شکوفایی اعضای خود را فراهم میکنند. خانواده بستر رشد و رفاه جسمی و روانی اجتماعی کودک و عامل تحقق و تعادل فیزیکی، روانی و اجتماعی انسانهاست. یکی از مهمترین عوامل پیش بینی کننده بهداشت روانی افراد متاهل، روابط با همسر است (لاسول و لاسول، 1991). روابط با همسر عنصر اصلی زندگی عاطفی و اجتماعی فرد است و نداشتن رضایت زناشویی به توانایی زوجین برای برقراری روابط توام با خوشنودی بافرزندان وهمچنین سایر افرادخانواده آسیب میرساند. روابطمطلوب توامبا رضایت در درون خانواده به سازگاری موثرتر افراد در موقعیتهای گوناگون یاری میرساند واز طرف دیگر تعارضات زناشویی،زمینه آسیبهای روانی را فراهم میکند. زندگی مشترک در طبیعت ذاتی خود موجب تعارضات و چالشهایی در روابط میان زوجین میشود (وینچ و همکاران، 1974).
رویکردهای گوناگون زوج درمانی با هدف کاهش تعارضات و آشفتگیهای ارتباطی میان زوجین به وجود آمده است (میستی، 2004). مشاوره زوجین براساس این فرضیه است که مشکلات افراد در زمینه روابط زناشویی از طریق مشاوره بهتر بر طرف میگردد. مروری بر ادبیات تحقیقاتی در این زمینه که از اولین سالهای 1996 انجام شده کارایی خانواده و زوج درمانی را در درمان زوجهای ناسازگار مورد تاکید قرار میدهد. (روزن- گاردن و همکاران، 2004).
هدف زوج درمانی کمک به زوجین برای سازگاری مناسبتر با مشکلات جاری و یادگیری روشهای موثرارتباط است (میستی، 2004). اما علی رغم این هدف، بسیاری از درمانهای موجود در این زمینه مورد انتقاد قرار گرفتهاند. به عنوان مثال، یکی از مقولههای مهم در زوج درمانی توجه به روابط بین فردی افراد است. این مقوله در بسیاری از درمانها مورد عنایت قرار گرفته، اما نه به عنوان یک عنصر فعال. برای نمونه، در رویکرد شناختی- رفتاری، مشکلات مربوط به روابط بین فردی افراد، که ممکن است در روابط اولیه آنان با افراد مهم زندگی خود در دوران کودکی ریشه داشته باشد، به عنوان موانعی در نظر گرفته میشود که برای دستیابی به تبعیت فرد از راهبردهای درمانی باید بر آنها غلبه کرد. اما این فرض وجود دارد که بسیاری از افراد روابط بین فردی ناکارآمدی دارند که ریشه این روابط به اوایل زندگی و دوران کودکی آنان برمیگردد و از آنجایی که این مشکلات بین فردی هسته اصلی مسائل آنان را تشکیل میدهد، بنابراین این مقوله یکی از بهترین حوزهها برای سنجش و درماناین گروه از افراد به شمار میآید و با تمام اهمیتی که دارد در درمان شناختی- رفتاری کلاسیک نادیده گرفته شده است (یانگ،ویشار و کلوسکو ؛ ترجمه حمید پور و اندوز، 1386).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:
1-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………
1-2. بیان مساله …………………………………………………………………………………………..
1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق ………………………………………………………………………
1-4. اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………….
1-5. فرضیههای تحقیق ………………………………………………………………………………..
1-6. متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………..
1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی واژگان اختصاصی………………………………………….
فصل دوم:
2-1. خانواده ……………………………………………………………………………………………….
2-2. ازدواج ………………………………………………………………………………………………..
2-3. رضایت زناشویی …………………………………………………………………………………
2-4. عوامل موثر بر رضایت زناشویی …………………………………………………………..
2-4-1. سن ازدواج و رضایتمندی زناشویی …………………………………………………
2-4-2. جنس و تفاوتهای جنسیتی در رضایت زناشویی …………………………………..
2-4-3. مهارتهای ارتباطی و رضایت زناشویی ……………………………………………..
2-4-4. تفکر و شناخت در رضایت زناشویی ………………………………………………….
2-4-5. سوابق تربیتی و خانوادگی و رضایت زناشویی ……………………………………
2-4-6. خانواده اصلی و نقش شناختها، اندیشه و باورهای زیر بنایی در رضایت زناشویی
2-5. طرحواره …………………………………………………………………………………………….
2-5-1. طرحوارهها و افکار خودکار ………………………………………………………………
2-5-2. طرحوارهها و اسنادها ………………………………………………………………………
2-5-3. طرحوارهها و انتظارات ……………………………………………………………………..
2-5-4. طرحوارهها و فرضیات ……………………………………………………………………..
2-5-5. طرحوارهها و استانداردها …………………………………………………………………
2-5-6. نقش طرحوارهها در روابط خانوادگی ………………………………………………..
2-5-6- الف). شکل گیری طرحوارههای خانوادگی ………………………………………….
2-5-7. طرحوارههای ناکارآمد ……………………………………………………………………..
2-5-8. منشاء طرحوارههای ناکارآمد اولیه …………………………………………………….
2-5-9. انواع طرحوارههای ناکارآمد اولیه ………………………………………………………
2-5-9- الف). حوزه اول: بریدگی و طرد ………………………………………………………..
2-5-9- ب). حوزه دوم: خود گردانی و عملکرد مختل ……………………………………..
2-5-9- ج). حوزه سوم: محدودیتهای مختل …………………………………………………
2-5-9- د). حوزه چهارم: معطوف به دیگری بودن
2-5-9- ر). حوزه پنجم: گوش به زنگی بیش از حد و باز داری ………………………..
2-5-10. خصوصیات طرحوارههای ناکارآمد اولیه ………………………………………….
2-5-11. سبکهای مقابلهای ناکارآمد …………………………………………………………….
2-5-12. طرحواره درمانی ……………………………………………………………………………
2-5-12- الف). شناسایی و ارزیابی طرحوارههای ناکارآمد اولیه……………………….
2-5-12- ب). تغییر، اصلاح و بازسازی طرحوارههای ناکارآمد اولیه…………………
2-5-13. بازسازی طرحوارههای حاصل از خانواده اصلی در رویکرد طرحواره- محور
2-5-13- الف). راهبردهای تجربی (هیجانی)……………………………………………………
2-5-13- ب). راهبردهای شناختی …………………………………………………………………
2-5-13- ج). تکنیکهای بین فردی ………………………………………………………………..
2-5-13- د). الگو شکنی رفتاری ……………………………………………………………………
2-6. حمایت پژوهشی از اثر بخشی رویکرد طرحواره- محور……………………………
فصل سوم:
3-1. روش پژوهش………………………………………………………………………………………
3-2. جامعه آماری، نمونه پژوهش و روش نمونه گیری……………………………………
3-3. روش جمع آوری دادهها………………………………………………………………………..
3-4. ابزار پژوهش و اعتبار و پایایی آزمونها ………………………………………………….
3-4-1. فرم مشخصات دموگرافیک، نمونه مورد پژوهش………………………………….
3-4-2. پرسشنامه DASS……………………………………………………………………………..
3-4-3. پرسشنامه فرم کوتاه طرحواره یانگ (YSQ)…………………………………………
3-4-4. پرسشنامه رضایت زناشویی امزیچ……………………………………………………..
1-1. مقدمه
خانواده، واحدیاجتماعی و نظامی سازمان یافته است که در بقا و رشد نوع بشر نقش بسیار با اهمیتی را داراست و بنیادیترین نهاد جامعه محسوب میشود. خانوادههای با کارکرد سالم، بهسالم سازی فضای جامعه یاری رسانده و زمینه رشد و شکوفایی اعضای خود را فراهم میکنند. خانواده بستر رشد و رفاه جسمی و روانی اجتماعی کودک و عامل تحقق و تعادل فیزیکی، روانی و اجتماعی انسانهاست. یکی از مهمترین عوامل پیش بینی کننده بهداشت روانی افراد متاهل، روابط با همسر است (لاسول و لاسول، 1991). روابط با همسر عنصر اصلی زندگی عاطفی و اجتماعی فرد است و نداشتن رضایت زناشویی به توانایی زوجین برای برقراری روابط توام با خوشنودی بافرزندان وهمچنین سایر افرادخانواده آسیب میرساند. روابطمطلوب توامبا رضایت در درون خانواده به سازگاری موثرتر افراد در موقعیتهای گوناگون یاری میرساند واز طرف دیگر تعارضات زناشویی، زمینه آسیبهای روانی را فراهم میکند. زندگی مشترک در طبیعت ذاتی خود موجب تعارضات و چالشهایی در روابط میان زوجین میشود (وینچ و همکاران، 1974).
رویکردهای گوناگون زوج درمانی با هدف کاهش تعارضات و آشفتگیهای ارتباطی میان زوجین به وجود آمده است (میستی، 2004). مشاوره زوجین براساس این فرضیه است که مشکلات افراد در زمینه روابط زناشویی از طریق مشاوره بهتر بر طرف میگردد. مروری بر ادبیات تحقیقاتی در این زمینه که از اولین سالهای 1996 انجام شده کارایی خانواده و زوج درمانی را در درمان زوجهای ناسازگار مورد تاکید قرار میدهد. (روزن- گاردن و همکاران، 2004).
هدف زوج درمانی کمک به زوجین برای سازگاری مناسبتر با مشکلات جاری و یادگیری روشهای موثرارتباط است (میستی، 2004). اما علی رغم این هدف، بسیاری از درمانهای موجود در این زمینه مورد انتقاد قرار گرفتهاند. به عنوان مثال، یکی از مقولههای مهم در زوج درمانی توجه به روابط بین فردی افراد است. این مقوله در بسیاری از درمانها مورد عنایت قرار گرفته، اما نه به عنوان یک عنصر فعال. برای نمونه، در رویکرد شناختی- رفتاری، مشکلات مربوط به روابط بین فردی افراد، که ممکن است در روابط اولیه آنان با افراد مهم زندگی خود در دوران کودکی ریشه داشته باشد، به عنوان موانعی در نظر گرفته میشود که برای دستیابی به تبعیت فرد از راهبردهای درمانی باید بر آنها غلبه کرد. اما این فرض وجود دارد که بسیاری از افراد روابط بین فردی ناکارآمدی دارند که ریشه این روابط به اوایل زندگی و دوران کودکی آنان برمیگردد و از آنجایی که این مشکلات بین فردی هسته اصلی مسائل آنان را تشکیل میدهد، بنابراین این مقوله یکی از بهترین حوزهها برای سنجش و درماناین گروه از افراد به شمار میآید و با تمام اهمیتی که دارد در درمان شناختی- رفتاری کلاسیک نادیده گرفته شده است (یانگ،ویشار و کلوسکو ؛ ترجمه حمید پور و اندوز، 1386).
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:
1-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………
1-2. بیان مساله …………………………………………………………………………………………..
1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق ………………………………………………………………………
1-4. اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………….
1-5. فرضیههای تحقیق ………………………………………………………………………………..
1-6. متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………..
1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی واژگان اختصاصی………………………………………….
فصل دوم:
2-1. خانواده ……………………………………………………………………………………………….
2-2. ازدواج ………………………………………………………………………………………………..
2-3. رضایت زناشویی …………………………………………………………………………………
2-4. عوامل موثر بر رضایت زناشویی …………………………………………………………..
2-4-1. سن ازدواج و رضایتمندی زناشویی …………………………………………………
2-4-2. جنس و تفاوتهای جنسیتی در رضایت زناشویی …………………………………..
2-4-3. مهارتهای ارتباطی و رضایت زناشویی ……………………………………………..
2-4-4. تفکر و شناخت در رضایت زناشویی ………………………………………………….
2-4-5. سوابق تربیتی و خانوادگی و رضایت زناشویی ……………………………………
2-4-6. خانواده اصلی و نقش شناختها، اندیشه و باورهای زیر بنایی در رضایت زناشویی
2-5. طرحواره …………………………………………………………………………………………….
2-5-1. طرحوارهها و افکار خودکار ………………………………………………………………
2-5-2. طرحوارهها و اسنادها ………………………………………………………………………
2-5-3. طرحوارهها و انتظارات ……………………………………………………………………..
2-5-4. طرحوارهها و فرضیات ……………………………………………………………………..
2-5-5. طرحوارهها و استانداردها …………………………………………………………………
2-5-6. نقش طرحوارهها در روابط خانوادگی ………………………………………………..
2-5-6- الف). شکل گیری طرحوارههای خانوادگی ………………………………………….
2-5-7. طرحوارههای ناکارآمد ……………………………………………………………………..
2-5-8. منشاء طرحوارههای ناکارآمد اولیه …………………………………………………….
2-5-9. انواع طرحوارههای ناکارآمد اولیه ………………………………………………………
2-5-9- الف). حوزه اول: بریدگی و طرد ………………………………………………………..
2-5-9- ب). حوزه دوم: خود گردانی و عملکرد مختل ……………………………………..
2-5-9- ج). حوزه سوم: محدودیتهای مختل …………………………………………………
2-5-9- د). حوزه چهارم: معطوف به دیگری بودن
2-5-9- ر). حوزه پنجم: گوش به زنگی بیش از حد و باز داری ………………………..
2-5-10. خصوصیات طرحوارههای ناکارآمد اولیه ………………………………………….
2-5-11. سبکهای مقابلهای ناکارآمد …………………………………………………………….
2-5-12. طرحواره درمانی ……………………………………………………………………………
2-5-12- الف). شناسایی و ارزیابی طرحوارههای ناکارآمد اولیه……………………….
2-5-12- ب). تغییر، اصلاح و بازسازی طرحوارههای ناکارآمد اولیه…………………
2-5-13. بازسازی طرحوارههای حاصل از خانواده اصلی در رویکرد طرحواره- محور
2-5-13- الف). راهبردهای تجربی (هیجانی)……………………………………………………
2-5-13- ب). راهبردهای شناختی …………………………………………………………………
2-5-13- ج). تکنیکهای بین فردی ………………………………………………………………..
2-5-13- د). الگو شکنی رفتاری ……………………………………………………………………
2-6. حمایت پژوهشی از اثر بخشی رویکرد طرحواره- محور……………………………
فصل سوم:
3-1. روش پژوهش………………………………………………………………………………………
3-2. جامعه آماری، نمونه پژوهش و روش نمونه گیری……………………………………
3-3. روش جمع آوری دادهها………………………………………………………………………..
3-4. ابزار پژوهش و اعتبار و پایایی آزمونها ………………………………………………….
3-4-1. فرم مشخصات دموگرافیک، نمونه مورد پژوهش………………………………….
3-4-2. پرسشنامه DASS……………………………………………………………………………..
3-4-3. پرسشنامه فرم کوتاه طرحواره یانگ (YSQ)…………………………………………
3-4-4. پرسشنامه رضایت زناشویی امزیچ……………………………………………………..